Cukinia – co warto wiedzieć

Cukinia jest bardzo popularnym warzywem, szczególnie latem gdy dojrzewa w polskich ogrodach. Prosta w uprawie, ma wiele odmian i niesie korzyści zdrowotne. Niskokaloryczna, ale bogata w błonnik, który jest ważny dla zdrowia układu pokarmowego. Ponadto cukinia jest źródłem wielu minerałów i witamin takich jak na przykład A, C, K, PP i B1, potas, żelazo, magnez oraz beta karoten. Odpowiednia dla niemal każdego, od małych dzieci do starszych ludzi, oraz dla osób na różnego rodzaju dietach, takich jak dieta wegańska, wegetariańska, bezglutenowa czy nisko węglowodanowa. Z powodzeniem można jeść zarówno owoce jak i kwiaty. Szczególnie ostatnie zyskują na popularności, ze względu na aromatyczny, delikatny smak.

Jak uprawiać cukinię

Cukinia jest z rodziny dyniowatych. Dość łatwa do uprawy, dobrze radzi sobie w większości klimatów, o ile ma dostatecznie dużo słońca i wody. Znosi przejściowe susze i ubogą glebę jednak w takich warunkach słabiej rośnie. Do zawiązywania owoców potrzebuje dwóch roślin i zapylaczy np. pszczół lub trzmieli.
Do uprawy wybierz jasne stanowisko, najlepiej w pełnym słońcu, dobrze zdrenowane i bogate w składniki odżywcze. Upewnij się, że masz wystarczająco dużo miejsca, ponieważ rośliny cukinii mogą się rozrosnąć na dużą powierzchnię. Przed wysiewem wymieszaj glebę z kompostem albo obornikiem. Dobrze przekop na minimum do 20 cm dookoła nasion. Wywiew można zrobić w marcu do pojemników lub bezpośrednio do gruntu, kiedy minie ryzyko przymrozków a gleba się dobrze nagrzeje. Zwykle jest to w maju i czerwcu. Nasiona sadzi się na głębokość około 2-3 cm, w odległości około 1 metra od siebie, aby dać roślinom miejsce do rozrostu. Można sadzić po 2-3 nasiona w jednym miejscu, a po kiełkowaniu zostawić najsilniejszą roślinę.
Pielęgnacja cukinii ogranicza się do właściwego podlewania. Przesuszenie roślin grozi chorobą liści – mączniakiem i osłabieniem plonowania. Należy jednak unikać przelania, które może prowadzić do gnicia korzeni. Rzadkim ale jednak spotykanym zagrożeniem mogą być szkodniki, takie jak mszyce czy które niszczą liście a tym samym osłabiają całą roślinę, dlatego ważna jest regularna obserwacja i podejmowanie odpowiednich działań.
Cukinia nadaje się do spożycia już od najwcześniejszego etapu. Im mniejsza tym jest delikatniejsza. Do 15-20 cm idealnie sprawdza się bez obierania w sałatkach i do szybkiej obróbki np. krótkiego smażenia. Wraz z większą wielkością twardnieje miąższ i wymaga obierania i dłuższego gotowania, niemniej nie traci na walorach smakowych.

Co można zrobić z cukinii na obiad

To wszechstronne warzywo, można przyrządzać na wiele różnych sposobów. Na surowo, gotowane a także smażone. Ponieważ nie charakteryzuje się szczególnym smakiem jest świetnym dodatkiem i uzupełniniem różnych dań. W zależności od wielkości warto dobrać odpowiedni sposób przygotowania, chociaż jadalna jest w całości duże sztuki lepiej jest obrać i wyrzucić nasiona. Trzeba również pamiętać że zawiera dużo wody, dlatego kładziona na gorący olej mocno pryska. Poniżej przedstawiamy kilka pomysłów na wykorzystanie tego warzywa:

• na surowo – najlepiej nadają się młode cukinie do 15-20 cm. Można je przyrządzać razem ze skórką, np trąc na tarce z dużymi oczkami. Również kwiaty smakują świetnie na surowo. Przyrządza się je lekko osolone i pogniecione np. z kwaśną śmietaną a’la mizeria.
• grillowane – żeby się za szybko nie rozpadła mniejsze sztuki zostawcie w skórce, pokrojone na 2-3 cm talarki. Starszą można obrać i pokroić na duże kawałki, posmarować olejem i przyprawami, a następnie grillować do momentu, aż stanie się miękka i lekko przypieczona. Ponieważ jest delikatna nie zostawiajcie długo na ruszcie, na początki grillowania cukinii warto zaopatrzyć się w folie aluminiową lub aluminiowe tacki do grillowania.
• smażenie i gotowanie – świetnie smakuje sama lekko osolona, ale i jako uzupełnienie innych dań. Nie zmienia ich smaku za to po ugotowaniu i zmiksowaniu może być stosowana do zagęszczania.
• pieczenie – jeśli ktoś jeszcze nie zna cukinii faszerowanej to polecamy ją na szybkie danie. Nie obraną należy przekroić na pół, wydrążyć, nadziać farszem (np. mięso mielone, pieczarki, ser) i upiec. Ostatnio staje się również świetnym składnikiem słodkich wypieków. Starta cukinia dodawana jest do ciast i muffinek – nadaje im wilgotności i dodatkowych składników odżywczych.

Polecane przepisy z cukinii

Jedno z najszybszych dań to cukinia pokrojona, lekko osolona i podsmażona na małej ilości oleju. Dla urozmaicenia smaku można posypać ją czosnkiem granulowanym, papryką albo curry.

Placki z cukinii

Jeśli znacie przepis na placki ziemniaczane to bez problemu poradzicie sobie z plackami z cukinii. Przepis i proporcje są identyczne, z tą różnicą że z potartej cukinii trzeba odsączyć wodę i dopiero wtedy dodawać pozostałe składniki. Placki nie mogą być zbyt grube i trzeba poczekać aż dokładnie się wysmażą ponieważ może być problem z ich odwróceniem. Dla większej lepkości można dodać więcej mąki a do przewracania używać szerokiej łopatki.

Faszerowane talarki

Do talarków można wykorzystać drobno potartą marchewkę, pietruszkę, siekany koperek, mięso mielone lub drobno pokrojoną kiełbasę. Odpowiednie proporcje to połowa dodatków w stosunku do potartej cukinii. Odradzamy warzywa które wymagają dłuższego gotowania lub są intensywne w smaku jak na przykład cebula, papryka czy pieczarki.
Młodą cukinię (bez obierania) pokrójcie na 2 cm krążki. Środek wydrążcie i potrzyjcie na tarce z dużymi oczkami, cukinia szybko zmięknie więc ten rozmiar jest odpowiedni. Poczekajcie aż oddzieli się sok, odlejcie go i zmieszajcie z pozostałymi składnikami. Na rozgrzaną patelnię połóż wydrążone krążki i daj im się chwilę (1-2 minuty) podsmażyć, następnie wypełnij farszem i smaż na ciemnozłoty kolor z obu stron. Doskonale smakują koperkiem i kwaśną śmietaną.